Kruszywa to uniwersalny materiał budowlany, który ma bardzo różnorodne zastosowanie. Może być między innymi komponentem zapraw i betonów, a także służyć jako podsypka do utwardzania różnego rodzaju nawierzchni, np. dróg. Z tego też względu dostępnych jest kilka rodzajów kruszywa, które dzieli się ze względu na wielkość ziaren oraz sposób pozyskiwania.

Podział kruszyw budowlanych ze względu na sposób pozyskiwania

Kruszywo budowlane jest materiałem sypkim i może być pozyskiwane w sposób naturalny oraz sztuczny. Kruszywa naturalne, czyli pochodzenia mineralnego pozyskuje się w wyniku naturalnej erozji skał, ale może także otrzymać je sposobem mechanicznym poprzez rozdrabnianie skał litych. Skąd się je bierze? Wydobywa się je przede wszystkim w kopalniach żwiru i piasku, a także z dna jezior czy rzek. Są one zazwyczaj poddawane uszlachetnianiu, czyli mogą być poddawane płukaniu lub przesiewaniu, w wyniku czego otrzymuje się materiał budowlany charakteryzujący się wysokimi parametrami. Najpopularniejsze naturalne kruszywa to oczywiście powszechnie stosowany piasek oraz żwir.

Innym rodzajem są kruszywa sztuczne, czyli takie, które pozyskuje się z recyklingu lub na drodze termicznej lub innej modyfikacji. Te pozyskiwane z recyklingu to między innymi takie, które pochodzą z rozbiórek czy wyburzeń starych budynków. Może więc być to beton czy cegła. Rozdrabniane są przy pomocy maszyn i powtórnie wykorzystywane jako materiał budowlany. Kruszywa sztuczne, mineralne, czyli pozyskiwane w drodze termicznej to na przykład kerazmyt, który powstaje w wyniku wypiekania oraz glinoporyt powstający przez spiekanie.

Podział kruszyw budowlanych ze względu na wielkość ziarna

Kruszywo, jak widać gołym okiem, może zdecydowanie różnić się wielkością ziaren. Jest to też główny czynnik decydujący o tym, gdzie dany materiał może być zastosowany. Wyróżniamy tutaj kruszywa grube, których ziarno ma co najmniej 4mm, drobne, czyli ziarna równe lub mniejsze niż 4mm, ale co najmniej o wielkości 2mm oraz naturalne mieszczące się w granicy od 0 do 0,8mm.

Poza tym wyróżnia się jeszcze, tzw. wypełniacze. Są to drobne ziarenka, które przechodzą przez sito 0,063 mm oraz kruszywa o uziarnieniu ciągłym. Są one mieszanką kruszyw grubych i drobnych. Kruszywa dzieli się jeszcze ze względu na gęstość objętościową i tutaj wyróżnia się ciężkie oraz lekkie. Natomiast kruszywa niekruszone to takie, które po wydobyciu można od razu stosować, a ich przeciwieństwem są kruszywa łamane, które uzyskuje się poprzez mechaniczne rozdrabnianie skał litych.